JAK ODKRYTO WITAMINĘ C

Witamina C - znana głównie pod nazwą kwasu askorbinowego. obejmuje również jego pochodne jak np. kwas dehydroaskorbinowy, które wykazują takie samo działanie biologiczne. Przed poznaniem jej budowy chemicznej była nazywana czynnikiem przeciwgnilcowym. Zapobiegała bowiem gnilcowi, który znali już Wikingowie i zwalczali za pomocą cebuli. W średniowieczu choroba ta dziesiątkowała rycerzy krzyżowych, a na początku czasów nowożytnych stała się plagą marynarzy. W końcu XV wieku Vasco da Gama podczas swej podróży dookoła przylądka Dobrej Nadziei stracił 2/3 załogi z powodu gnilca. W miarę rozwoju żeglugi dalekomorskiej masowe zachorowania na statkach zdarzały się coraz częściej. Prowiant zabierany na statki (przetwory zbożowe, konserwowane mięso, tłuszcz) miał dużą wartość kaloryczną lecz nie zawierał witaminy C. Gnilec nękał pierwszych kolonizatorów Ameryki Północnej, występował wśród żołnierzy na wszystkich frontach w czasie I wojny światowej.



W 1928 roku Szent-György uzyskał z wyciągów z nadnerczy, kapusty i pomarańczy związek, który wykazywał właściwości oksydoredukcyjne. Szent-György nie zdawał sobie sprawy, że związek ten to witamina C nazwana przez niego kwasem heksuronowym. W 1932 roku Wang i King otrzymali witaminę C z cytryny. W rok później Haworth, Hirst i współpracownicy ustalili budowę chemiczną witaminy C. W latach 1933-34 Reichstein i współpracownicy dokonali syntezy kwasu askorbinowego.

BUDOWA I WŁAŚCIWOŚCI WITAMINY C

Witamina C, czyli kwas alfa-askorbinowy ma wzór sumaryczny C6H8O6. Przy słabym utlenianiu kwas ten przechodzi w kwas dehydroaskorbinowy, który ma również działanie przeciwgnilcowe. Związek ten jest niestabilny, ulega dalszym przemianom.
Siła działania kwasu alfa-askorbinowego zależy od jego budowy przestrzennej. Forma "D" witaminy C jest biologicznie nieczynna w przeciwieństwie do formy "L".

Właściwości kwasu askorbinowego

Kwas askorbinowy jest białym proszkiem bez zapachu, o lekko kwaśnym smaku. Syntetyczne preparaty zawierają około 99% tego kwasu. Rozpuszcza się łatwo w wodzie oraz rozcieńczonym alkoholu metylowym i etylowym. Nie rozpuszcza się natomiast w tłuszczach i ich rozpuszczalnikach.

Łagodnie utleniające środki przeprowadzają kwas askorbinowy w kwas dehydroaskorbinowy, który daje się z powrotem zredukować do produktu wyjściowego. Kwas askorbinowy w roztworach jest wrażliwy na ogrzewanie szczególnie w obecności tlenu. Niektóre metale np. miedź i żelazo katalizują tę reakcję. Cyna nie wywiera takiego działania (np. puszki cynkowane). Siarczyny chronią witaminę C przed utlenianiem, zaś środowisko alkaliczne powstałe wskutek dodawania sody przy gotowaniu przyspiesza rozkład witaminy C.

Suszenie, solenie, środki stosowane do konserwowania przetworów warzywnych i owocowych (benzoesan sodu, kwas salicylowy) oraz niektóre leki np. aspiryna, sulfonamidy, pochodne barbiturowe niszczą witaminę C. Podobnie działają promienie ultrafioletowe (stąd zawartość witaminy C spada szybko w mleku butelkowanym wystawionym na światło słoneczne).

Kwas alfa-askorbinowy jest utleniany przez askorbinazę (enzym należący do grupy oksydaz), uwalnianą z tkanek roślinnych po uszkodzeniu lub zniszczeniu ich struktury komórkowej np. po obiciu, obraniu, pokrojeniu lub rozdrobieniu warzyw i owoców. Zawartość askorbinazy jest wysoka w ogórkach i w dyni, niska w pomidorach i ziemniakach. Aktywność askorbinazy ulega zahamowaniu w kwaśnym środowisku (pH poniżej 5).

http://mojtrening.w.interia.pl/wwwstare/ccc.html